Od kilku lat widać coraz mniejsze zainteresowanie budżetem obywatelskim w stolicy. Mniej jest zgłaszanych projektów i mniej głosujących mieszkańców. Aby odwrócić ten niekorzystny trend, urzędnicy ze stołecznego ratusza przygotowali nowe zasady budżetu, które poddają obecnie konsultacjom społecznym.

Podział dzielnic na obszary lokalne

Duże szanse na zdopingowanie mieszkańców do udziału ma szczególnie pomysł podziału każdej dzielnicy na obszary lokalne. Jak czytamy na stronie konsultacji społecznych – „propozycja zmian zakłada dopuszczenie możliwości zgłaszania projektów lokalnych (oprócz projektów miejskich i dzielnicowych), czyli takich, które dotyczą wyznaczonego na potrzeby budżetu obywatelskiego obszaru dzielnicy. Granice obszarów lokalnych utworzonych na potrzeby budżetu obywatelskiego są zgodne z granicami obszarów Miejskiego Systemu Informacji, które wchodzą w skład danego obszaru lokalnego.”

Oznacza to, że – obok puli dla całego miasta i puli dla poszczególnych dzielnic – powstanie osobna trzecia pula środków, przeznaczona dla obszarów lokalnych, wyznaczonych wewnątrz dzielnic.  Dla przykładu, na Mokotowie, zaproponowano wyznaczenie 7 obszarów lokalnych. Obszar 1 to Wyględów i Służewiec; Obszar 2 - Stary Mokotów; Obszar 3 - Wierzbno i Ksawerów; Obszar 4 – Służew; Obszar 5 – Sielce; Obszar 6 – Stegny; i wreszcie Obszar 7 – Czerniaków, Sadyba, Siekierki i Augustówka.

Tym samym mieszkańcy Sadyby (rozumianej łącznie, jako stara Sadyba w granicach przedwojennego Miasta Ogrodu Czerniaków i nowa Sadyba, zbudowana w latach 1970. przez spółdzielnię Energetyka)  rywalizowaliby o środki z budżetu obywatelskiego z jedną siódmą dzielnicy, a nie z całą dzielnicą. Ich konkurentami w głosowaniu na projekty lokalne byliby tylko mieszkańcy Czerniakowa, Siekierek i Augustówki. Według symulacji, wykonanej przez urząd, pula dla tego obszaru (nr 7) wynosiłaby 1.230,392 zł (34.416 zameldowanych mieszkańców, co stanowi 2,03% populacji miasta). Dla porównania, Stegny, które byłyby osobnym obszarem lokalnym, otrzymałyby do podziału pulę w wysokości 875.568 zł (24.491 zameldowanych, stanowiących 1,45% populacji miasta).

Znaczne pieniądze na projekty lokalne

Co ważne, pula środków na projekty lokalne będzie znacząca. Pula miejska ma stanowić  20% wszystkich środków, pula dzielnicowa – 30%, a pula lokalna – aż 50%. Środki na dzielnicę lub obszar będą przeliczane zgodnie z liczbą mieszkańców w danej dzielnicy/obszarze. Niestety, do liczby mieszkańców w danym obszarze wchodzić będą jedynie mieszkańcy zameldowani, mimo że w przypadku nowych osiedli (np. tych wzdłuż Bartyckiej na Siekierkach) takie osoby często stanowią mniejszość.

Wprowadzenie obszarów lokalnych wewnątrz dzielnic to de facto powrót do starych zasad, które obowiązywały w pierwszych latach budżetu obywatelskiego w Warszawie. Zejście do poziomu obszarów, na które składało się kilka sąsiadujących ze sobą osiedli, dało niegdyś starej Sadybie serię wielu wygranych projektów. Praktycznie co roku do fazy realizacji przechodziło kilka projektów ze starej Sadyby.  

Inne ważne zmiany

Powyższa zasada wydzielenia osobnej puli na projekty lokalne wydaje się najważniejsza, bo najbardziej zbliża budżet obywatelski do perspektywy przeciętnego mieszkańca. Ale są też inne zasady proponowane w konsultacjach społecznych, które dają realną nadzieję na przełom w budżecie obywatelskim.

1. Mocno zmniejszy się wymagana liczba podpisów na liście poparcia. Zamiast 40 podpisów dla projektów miejskich i 20 podpisów dla projektów dzielnicowych, teraz na każdym poziomie – miejskim, dzielnicowym i lokalnym – trzeba będzie dołączyć minimum tylko 2 podpisy mieszkańców z danego poziomu

2. Będzie można zgłaszać tzw. projekty miękkie (wydarzenia, spotkania, warsztaty) na obszarach, które nie należą do miasta - np. na terenach spółdzielczych. Wcześniej takie projekty mogły być realizowane tylko na terenach urzędu miasta

3. Zwiększy się limit wartości jednego projektu. Maksymalny koszt projektu będzie teraz uzależniony od puli, do której jest przyporządkowany (20% dla puli miejskiej, 50% dla puli dzielnicowej, 100% dla puli danego obszaru – dotychczas na każdym poziomie było to 20%)

4. Autorzy projektów o tym samym temacie lub lokalizacji będą mogli połączyć projekty na etapie oceny, o ile będą chcieli. Dotąd podobne projekty rywalizowały ze sobą do końca

5. Urzędnicy będą uzgadniali zmiany w projekcie na etapie oceny, na innych zasadach. Kontakt z pomysłodawcą będzie obowiązkowy. W przypadku braku możliwości realizacji zgłoszonego pomysłu, osoba oceniająca przekaże autorowi informację na temat swoich działań. Jeśli wprowadzenie zmian będzie niemożliwe, przygotuje również propozycję modyfikacji projektu. Projektodawca będzie mógł się na nią nie zgodzić i sam przedstawić propozycje nowych rozwiązań, które będą sprawdzane pod kątem możliwości ich realizacji. Projektodawca będzie mieć 3 dni, żeby odnieść się do propozycji zmian albo zaproponować swoją. Dotychczas wszelkie zmiany przedstawiał tylko urzędnik, a pomysłodawca mógł się co najwyżej na nie zgodzić lub zrezygnować z projektu.

6. Mieszkańcy będą mogli oddać mniejszą liczbę głosów na etapie głosowania – zamiast maks. 10 na projekty miejskie i 15 na dzielnicowe (czyli razem 25 projektów), teraz będą mogli zagłosować maksymalnie na 15 projektów, w tym nie więcej niż 5 miejskich, 5 dzielnicowych (w jednej, wybranej dzielnicy) oraz 5 lokalnych (w jednej, wcześniej wybranej dzielnicy).

Te i inne propozycje zmian można przeczytać na stronie: https://konsultacje.um.warszawa.pl/processes/bo/f/252/#228

Jak zgłaszać uwagi w konsultacjach społecznych?

Urzędnicy ratusza zachęcają najpierw do udziału w spotkaniach informacyjnych. Dwa z nich (w czwartek, 19 września o 17.30–19.30; oraz we wtorek, 24 września o 17.30–19.30) odbędą się w ZODIAKU Warszawskim Pawilonie Architektury, pasaż „Wiecha” 4. Jedno odbędzie się online w środę, 25 września o 17.30–19.30.

Jeśli chcemy omówić podział dzielnicy na obszary lokalne, warto przyjść na dyżur konsultacyjny w danej dzielnicy. Dyżur dla Mokotowa odbędzie się w poniedziałek, 16 września w godz. 16:00 – 18:00 w Urzędzie Dzielnicy Mokotów, przy Marynarskiej 19A, w sali konferencyjnej na 9. piętrze.

Formalne uwagi można zgłaszać do 25 września mailowo do Centrum Komunikacji Społecznej w ratuszu na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..  Można też bezpośrednio skontaktować się z osobą koordynującą konsultacje w dzielnicy Mokotów – p. Dariuszem Sitterle (22 443 63 32, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.).