Po kilku latach wraca temat, który w 2019 roku wzbudził ogromne kontrowersje i obudził świadomość ekologiczną mieszkańców południowej części Warszawy, a szczególnie mieszkańców Sadyby. Chodzi o plan miejscowy dla Czerniakowa Południowego, czyli o dziewicze łąki między Czerniakowską i Trasą Siekierkowską, z których większość stanowi otulinę rezerwatu Jeziorka Czerniakowskiego. Już po przegłosowaniu planu przez Radę Warszawy, mieszkańcy Warszawy zaprotestowali wówczas przeciwko jego ustaleniom – czyli de facto zamianie zielonych terenów przy Jeziorku Czerniakowskim w nowe duże osiedle wielkości Miasteczka Wilanów.

Wojewoda skutecznie zaprotestował

Jeden z protestów okazał się skuteczny. Ówczesny wojewoda mazowiecki, Zdzisław Sipiera (PiS) zaskarżył do sądu ustalenia planu dotyczące wskaźników powierzchni biologicznie czynnej. Twierdził, że są one za małe o ok. 2% w stosunku do wskaźników minimum, narzuconych przez dokument wyższego rzędu – studium zagospodarowania miasta. Po czterech latach walki w sądach kolejnych instancji, najpierw Wojewódzki Sąd Administracyjny, a potem Naczelny Sąd Administracyjny ostatecznie zgodzili się z wojewodą i obalili plan dla dużej części terenu.

Ze względu na wyroki sądów, dziś stołeczny ratusz wyłożył do konsultacji nowy plan dla Czerniakowa Południowego. Obejmuje on znacząco mniejszy obszar niż oryginalny dokument z 2019 roku. Ogranicza się do zakwestionowanej przez sądy strefy "F" otuliny rezerwatu przyrody "Jeziorko Czerniakowskie" oraz terenów o symbolach C18.1IG i B19.1I-Kp.

Jakie zmiany w stosunku do planu z 2019

Nowy plan miejscowy jest obszerny. Zawiera tekst i mapę. Oraz prognozę oddziaływania na środowisko. Mimo że dokumenty opublikowano dopiero dziś, zdążyliśmy sprawdzić, jakie najważniejsze zmiany do tekstu i mapy wprowadzono w stosunku do planu z roku 2019. Od razu musimy zaznaczyć, że zmiany te nie są duże. Głównym problemem, jaki projektanci planu mieli usunąc w stosunku do wersji z 2019 roku, była bowiem nieco zbyt mała w stosunku do wymogów prawa powierzchnia biologicznie czynna.

Przestrzeń między zabudową

Brak osobnego systemu powiązań pieszo-rowerowych poza ulicami. Usunięto z ustaleń ogólnych w 2025 roku sekcję dotyczącą "powiązań pieszo-rowerowych" jako osobnego systemu. Wraz z nią usunięto przebieg wyznaczonych już osobnych, utwardzonych dróg rowerowych. Mówiąc prościej, system dróg rowerowych był wyrysowany w poprzednim planie, a w nowym planie go nie ma. Ruch rowerowy oczywiście jest nadal uwzględniony, ale już tylko w ramach ustalonych ulic i przestrzeni wspólnej. Na terenach dróg o ruchu uspokojonym plan dopuszcza na przykład prowadzenie ruchu rowerowego w ramach jezdni lub przestrzeni wspólnej dla ruchu pieszego i kołowego (bez wydzielonej jezdni i chodnika). 

Ogródki kawiarniane przy ulicach i na placach możliwe bez dodatkowych obowiązków. Plan z 2025 roku dopuszcza bez ograniczeń tymczasową lokalizację ogródków kawiarnianych i ich ogrodzeń w liniach rozgraniczających ulic i na placach miejskich, o ile nie kolidują z ich funkcjami. Podobny zapis funkcjonował również w poprzedniej wersji planu z 2019 roku, ale wiązał się z dodatkowymi obowiązkami. Nakładał na operatorów ogródków obowiązek uzgodnienia z właściwym zarządcą drogi oraz zawężał obszar do terenów wskazanych w ustaleniach szczegółowych. 

Środowisko

Brak upubliznionego załącznika o finansowaniu przez miasto niecek odprowadzających wodę do Jeziorka Czerniakowskiego. Plan z 2019 roku zawierał szczegółowy załącznik nr 3, będący integralną częścią projektu podobnie jak tekst, rysunek i rozstrzygnięcie o sposobie rozpatrywania uwag do planu. Załącznik ten określał sposób realizacji i finansowania zapisanych w planie inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej, należących do zadań własnych gminy, wraz ze szacunkowymi kosztami (ok. 55,6 mln zł). Plan z 2025 roku zawiera analogiczny załącznik (wiemy to z tekstu planu), ale nie został on upubliczniony na stronie konsultacji. Nie wiadomo więc, ile wynosi na dziś szacunkowy koszt gminnych inwestycji i jak zostanie on pokryty. W tekście planu widnieje jednak ważny zapis o tym, że poszczególne elementy łańcucha niecek infiltracyjnych, niecek bioretencyjnych i zbiorników wodnych zasilających Jeziorko Czerniakowskie muszą być budowane "wyprzedzająco, przed realizacją nowej zabudowy i odpowiednio do wymagań funkcjonowania tego systemu". Czyli najpierw musi powstać system niecek, a dopiero potem nowa zabudowa.

Na stronie miasta nie ma też jeszcze jednego załącznika, wspomnianego w tekście planu. To załącznik ściśle techniczny. Warto jednak o nim wspomnieć, bo stanowi ewidentne zabezpieczenie ratusza przed potencjalnymi oskarżeniami o niedotrzymanie wskaźników zabudowy, Brak takiego dokumentu spowodował, że plan miejscowy z 2019 roku został podważony w sądzie i po 6 latach musiał wrócić do etapu wyłożenia. Załącznik nr 4 pozwala dokładnie określić obszary brane pod uwagę do wyliczenia wskaźników. podanych w studium miasta. (Dla chętnych podajemy za tekstem planu, że załącznik nr 4 zawiera: "dane przestrzenne miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmujące: lokalizację przestrzenną obszaru objętego aktem w postaci wektorowej w obowiązującym państwowym systemie odniesień przestrzennych, atrybuty zawierające informacje o akcie oraz część graficzną aktu w postaci cyfrowej reprezentacji z nadaną georeferencją w obowiązującym państwowym systemie odniesień przestrzennych - zapisane w formie elektronicznej").

Jak wziąć udział w konsultacjach

Warto w pierwszej kolejności zapoznać się z treścią planu – wspomnianymi tekstem, mapą i prognozą oddziaływania na środowisko. Wszystkie trzy dokumenty dostępne są na miejskiej stronie https://architektura.um.warszawa.pl/-/jaki-plan-miejscowy-dla-czerniakowa-poludniowego-wylozenie.

Następnie można skontaktować się z projektantką planu. Będzie ona dostępna na dyżurze telefonicznym w środy 21 maja  i 4 czerwca w godzinach 13.00 – 16.00 pod numerem telefonu 22 325 81 08.

Ratusz przewidział również dyskusję publiczną w Internecie. Odbędzie się ona na YouTube 28 maja (środa) o godz. 17.00 (szczegóły podane są w powyższym linku).

I to co najważniejsze – nasz głos nie zostanie rozpatrzony, jeśli nie prześlemy swoich uwag do projektu planu w sposób formalny. Mamy na to czas do 24 czerwca 2025. Trzeba w tym celu wypełnić formularz na stronie miasta i wysłać mailowo na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. Wszystkie informacje o planie znajdują się na stronie: https://architektura.um.warszawa.pl/-/jaki-plan-miejscowy-dla-czerniakowa-poludniowego-wylozenie.